De Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) had in de jaren tachtig haar achterban onder de reformatorische of bevindelijk gereformeerde bevolkingsgroep, vooral woonachtig in de zogenoemde ‘Biblebelt’. Het programma was gegrond op Bijbelse waarden en de partij verzette zich in deze periode tegen abortus en euthanasie. Ook de Wet Gelijke Behandeling, die uiteindelijk in 1994 in werking trad, was doelwit van kritiek. Tussen 1959 en 1994 had de partij stabiel drie zetels in de Tweede Kamer. Sinds de opheffing van de CPN in 1991 gold de SGP (opgericht in 1918) als de oudste politieke partij in Nederland.

In de jaren 1980 stonden binnen de SGP twee stromingen tegenover elkaar: enerzijds een ultra-orthodoxe, wereldmijdende vleugel die de nadruk legde op getuigenispolitiek en anderzijds een ‘lichte’ stroming met aandacht voor praktische politiek. In 1986 volgde Bas van der Vlies Henk van Rossum op als fractievoorzitter en partijleider. Hij werd gezien als een vertegenwoordiger van de ‘zware’-stroming. Desondanks nam Van der Vlies (die tot 2010 zou aanblijven) een minder krampachtige houding aan tegenover de ‘moderne’ media. Hij was vaker op televisie te zien dan zijn voorgangers die de televisie beschouwden als ‘des duivels stem en oog’. Ook wees de SGP samenwerking met de twee andere kleine protestants-christelijke partijen niet van de hand. Door de aanvankelijke weigering van het GPV kwam een lijstverbinding bij de verkiezingen voor het Europese Parlement pas tot stand in 1984.

Affiche SGP Tweede Kamerverkiezingen 1986. DNPP

De ‘ultra-zwaren’ werden echter steeds sterker. De interne strijd spitste zich toe op de vraag of vrouwen lid van de partij konden worden. De SGP was traditioneel geen voorstander van vrouwenkiesrecht. Interessant is dat sinds 1977 de groep-SGP-stemmers voor iets meer dan de helft bestond uit vrouwen. De kwestie sleepte lang voort. Pas in 1993 werd de knoop doorgehakt: een overgrote meerderheid sprak zich ervoor uit dat het lidmaatschap van een vrouw zich niet verdroeg met de Bijbelse roeping van de partij. Bij de verkiezingen van 1994 verloor de SGP een van de drie zetels. Mogelijk was dat een gevolg van de verdeeldheid over het vrouwenlidmaatschap.